Wrth i ansicrwydd dominyddu dros ddyfodol Tata Steel ym Mhort Talbot, bydd llawer o deuluoedd ar draws Llanelli yn poeni am yr effaith a gaiff ar y rhai sy’n gweithio yno ac ar safle’r cwmni yn Nhrostre.
Mae’r argyfwng presennol yn ymwneud â chais am gymorth ariannol gan Tata Steel i Lywodraeth y DU am i fuddsoddi yng nghyfleuster Port Talbot i foderneiddio ei broses cynhyrchu dur a galluogi pontio cyflymach i ddyfodol carbon isel. Heb gymorth sylweddol, bydd cwestiynau’n parhau ynghylch a all diwydiant dur Cymru barhau yn ei ffurf bresennol fel un o brif gyflogwyr y genedl.
Mae’r cais wedi bod ar y bwrdd ers peth amser ond mae wedi bod yn destun oedi yr ydym yn anffodus wedi dod yn gyfarwydd â gan Weinidogion Torïaidd. Tra bod Llywodraethau eraill yn Ewrop wedi bod yn gyflym i ymyrryd a chefnogi eu gweithwyr, mae’r Torïaid wedi bod yn segur ar y mater.
Gan ddewis yn lle hynny i ganolbwyntio ar ymgais aflwyddiannus i amddiffyn Prif Weinidog anfri ac yna treulio eu hamser yn ymladd ymysg ei gilydd i benderfynu ar ei olynydd, mae penderfyniadau dydd i ddydd ar redeg y wlad ar stop. Mae’r bygythiad i swyddi a bywoliaeth yn wirioneddol. Ni fydd gwthio penderfyniad ar y diwydiant hanfodol, strategol hwn yn ôl ymhellach nes bod arweinydd Torïaidd newydd yn cael ei ddewis ym mis Medi ar y cynharaf yn briodol.
Ynghyd ag ASau Llafur eraill a gweinidogion Llywodraeth Lafur Cymru, rwyf wedi bod yn pwyso ar Lywodraeth y DU i roi’r gorau i edrych y ffordd arall a chymryd camau prydlon i ddiogelu’r gweithgarwch economaidd gwerthfawr a ddaw yn sgil diwydiant dur hyfyw, ffyniannus.
Mae gwir angen iddynt sylweddoli gwirionedd y sefyllfa hon a darparu’r gefnogaeth angenrheidiol cyn gynted â phosibl.