Nia Griffith AS

Siaradodd yr AS mewn dadl seneddol o blaid cynnig Geraint Davies, aelod Llafur Gorllewin Abertawe yn galw am fwy o lawer o graffu ar TTIP yn seneddau y DU a’r Undeb Ewropïaidd.

Esboniodd Nia,

“Nid wyf yn erbyn cytundebau masnach, ond mae cynnwys mecanwaith ISDS (Setliad Anghydfod rhwng Gwladwriaeth a Buddsoddwr) yn achosi pryder mawr.  Mae hwn yn sylfaenol i gydbwysedd grym rhwng democratiaeth a’r cewri rhyngwladol sydd am osod eu buddiannnau hwy uwchben ein hawliau democrataidd. Nid ydym yn dymuno gweld yn y pen draw  sefyllfa lle gall  cwmnïau rhyngwladol  ddefnyddio’r gyfraith yn erbyn deddfau a luniwyd gan Llywodaethau etholedig er mwyn amddiffyn eu dinasyddion – megis  deddfau safonau bwyd neu deddfau amgylcheddol.

Ar ben hynny, byddai anghydfodau’n cael eu datrys y tu ôl i ddrysau caeëdig, heb weithdrefn apelio, ac felly yn osgio’r opsiynau cyfreithlon arferol. Mae enghreifftiau brawychus yn barod o’r anghydfodau buddsoddwr-gwladwriaeth hyn. Yn 2012 enillodd y cwmni yswiriant o’r Isel Diroedd Achmea £22 miliwn mewn iawndal o Slovakia oherwydd bod y Llywodraeth Slovak wedi gwrthdroi  polisïau preifateiddio iechyd y weinyddiaeth flaenorol, ac wedi mynnu bod y cwmniau yswiriant iechyd yn gweithredu ar sail ddielw. Gallwch weld y bygythiad i’n gwasanaeth iechyd, a’r ffordd y gall cwmnïau mawrion bwgwth llywodraethau i ostwng deddfwriaeth sydd, er enghraifft, yn amddiffyn y defnyddwyr neu’r amgylchedd.